Οι πορείες γεννούν… απορίες!

Νέα μέτρα πλησιάζουν σιγά σιγά ως απειλητικά αρπακτικά πάνω από τα κεφάλια των Ελλήνων πολιτών που χάνουν και κινδυνεύουν να χάσουν όσα είχαν, όσα έχουν αλλά ακόμα και όσα δεν είχαν ή δεν έχουν, όπως μαρτυρούν οι καταστάσεις που βιώνουμε καθημερινά.

Η συγκέντρωση του κόσμου στο κέντρο της Αθήνας αναμενόταν μεγάλη καθώς για τους περισσότερους πλέον η κατάσταση έχει φτάσει στο απροχώρητο. Ομολογώ πως δεν είμαι από τους ανθρώπους που ξημεροβραδιάζονται στις πορείες καθώς ο φόβος τω αδέσποτων πετρών, μαρμάρων, δακρυγόνων και άλλων τέτοιων «ωραίων» πραγμάτων συνήθως με κρατάει σπίτι.

Σήμερα όμως ήταν αλλιώς… ένιωσα χρέος προς τον εαυτό μου και προς τους γύρω μου να πάω, να δω , να ακούσω. Τα πράγματα, όχι τόσο ευχάριστα…

Ο κόσμος πολύς αλλά όχι αρκετός (ίσως συνέβαλε και η βροχή γι αυτό), η φωνή υπήρχε αλλά όχι δυνατή, τα πρόσωπα χολωμένα και απογοητευμένα .

Στο μυαλό μου έμεινε έντονα ένα περιστατικό. Μια ομάδα αντρών άρχισε να χτυπάει έναν νεαρό. Γρήγορα μαζεύτηκε κόσμος, ο οποίος προσπάθησε να τους σταματήσει προτρέποντας τους να διαδηλώσουν ειρηνικά ενωμένοι. Η ομάδα φώναζε πως ο άντρας ήταν ασφαλίτης και γι αυτό έπρεπε να εκδιωχτεί γρήγορα και με τη βία.

Γρήγορα ξέσπασαν με βρισιές εναντίον αυτών που τους προέτρεπαν απλά να διαδηλώσουν. Αμέσως μετά σκυτάλη πήραν τα «ποιος είσαι εσύ;», «που ήσουν το καλοκαίρι;», «τώρα θυμήθηκες να διαδηλώσεις;» και άλλες τέτοιες φράσεις όχι και τόσο κόσμιες.

Παρέμεινα στατικός στα σκαλιά της Πλατείας Συντάγματος και σκεφτόμουν: «Αντίδραση και επανάσταση χωρίς ομοψυχία γίνεται;», «Να παλεύουμε για τα δημοκρατικά δικαιώματα μας όταν εμείς δεν είμαστε δημοκρατικοί προς τον διπλανό μας γίνεται;», «Άραγε κάποιοι βλέποντας όλα αυτά τρίβουν ικανοποιημένοι τα χέρια τους και οπλίζονται με θάρρος για την συνέχεια;».

Πολιτικές παρατάξεις και πανεπιστήμιο

Τα επεισόδια που εκτυλίχθησαν την Παρασκευή στις 30 Οκτωβρίου του 2009 στην ΑΣΟΕΕ είναι το πιο πρόσφατο κρούσμα βίας στα ελληνικά πανεπιστήμια με αφορμή την διαφωνία των φοιτητών ως προς τις πολιτικές τους πεποιθήσεις. Τρεις φοιτητές τραυματίστηκαν κατά τη διάρκεια αυτών των επεισοδίων. Οι θερμόαιμοι δεν περιορίστηκαν μόνο στα χέρια τους αλλά επιστράτευσαν καρέκλες, μπουκάλια και stands για να λύσουν τις διαφορές τους. Πολλές μάλιστα είναι και οι μαρτυρίες φοιτητών που αναφέρουν ότι στην συμπλοκή βγήκαν κάποια στιγμή και μαχαίρια. Η εικόνα που άφησαν πίσω τους είναι καταστροφική γι’ αυτό και το πανεπιστήμιο παρέμεινε κλειστό την επόμενη μέρα.
Δεν ήταν η πρώτη φορά που φοιτητές λόγω της διαφωνίας τους για θέματα πολιτικής αναγκάζονται να πιαστούν στα χέρια αλλά και να τραυματίσουν συμφοιτητές τους. Το σκληρό αυτό φαινόμενο είναι συνηθισμένο πλέον στα ελληνικά πανεπιστήμια που όπως φαίνεται η λύση των προβλημάτων και των διαφορών μέσω της συζήτησης έχει καταργηθεί πλήρως και τη θέση της έχει δώσει σε τραμπουκισμούς, βρισιές και χειροδικίες. Το ξύλο στα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα πλέον δεν αποτελεί την εξαίρεση στον κανόνα αλλά τον ίδιο τον κανόνα!! Σε όποιο πανεπιστήμιο και αν βρεθείς άλλωστε θα ακούσεις και μια πρόσφατη ιστορία για συμπλοκές μεταξύ παρατάξεων και αρκετά παιδιά που βγήκαν τραυματισμένα από αυτές.
Ο Αντρέας είναι φοιτητής στο Πάντειο Πανεπιστήμιο Αθηνών, πλέον βρίσκεται στο τέταρτο έτος της φοίτησής του αλλά έχει να θυμηθεί πολλές ιστορίες για ξυλοδαρμούς μεταξύ φοιτητών που συμμετέχουν σε πολιτικές παρατάξεις. Όπως μας αφηγείται η πρώτη του χρονιά στο πανεπιστήμιο ήταν καθοριστική για να τον βάλει στο κλίμα. Ήταν το 2006 όταν υπήρχαν πολλές καταλήψεις λόγω της αμφισβήτησης που υπήρχε με βάση τα ιδιωτικά πανεπιστήμια. Πήγε λοιπόν, σαν νέος φοιτητής, σε μια από τις πολλές γενικές συνελεύσεις να δει τι περίπου γίνεται και πως αποφασίζουν οι φοιτητικές παρατάξεις. Αυτό που είδε είναι ότι η ψηφοφορία αρχικά έγινε δίκαια και βγήκε μια συγκεκριμένη απόφαση. Η απόφαση όμως δεν άρεσε σε κάποιους άλλους και άρχισαν να κινούνται απειλητικά προς αυτούς που υπερίσχυσαν. Το αποτέλεσμα ήταν να ξεκινήσει αμέσως μια τεράστια φασαρία και να εκσφενδονίζονται από τις δύο μεριές καφέδες, μπουκάλια με νερό και οτιδήποτε άλλο πρόχειρο έβρισκαν μπροστά τους. «Εμείς απλά πανικοβληθήκαμε και αρχίζαμε να τρέχουμε προς την έξοδο φοβούμενοι μην μας πάρει και μας η μπάλα και τις φάμε χωρίς λόγο» καταλήγει ο Αντρέας ο οποίος από τότε δεν ξαναπήγε σε γενική συνέλευση.
Το κακό είναι όμως ότι αυτά τα παιδιά που σήμερα δέρνουν συμφοιτητές τους επειδή ανήκουν σε διαφορετική παράταξη, αύριο θα είναι αυτοί που θα αγωνίζονται να πάρουν ψήφους για να καταφέρουν να μπουν στη βουλή. Να καταφέρουν να μπουν στη βουλή όχι για να εκφράσουν την ιδεολογία τους και μέσω της πολιτικής να βοηθήσουν το κράτος αλλά για να κερδίσουν μια άνετη ζωή και ένα κοινωνικό status το οποίο θα τους εξυψώσει στα μάτια των φίλων τους και θα κάνει να τους αντιπάλους να τους τρέμουν. Στο άκουσμα και μόνο της εξουσίας φοιτητές τσακώνονται μεταξύ τους χωρίς να έχουν καθίσει να σκεφτούν ότι ουσιαστικά το φοιτητικό κίνημα δεν θα έπρεπε να χωρίζεται σε παρατάξεις αλλά όλο μαζί ενωμένο να μάχεται για καλύτερα πανεπιστήμια, καλύτερους καθηγητές, καλύτερα βιβλία. Αν δεν αλλάξει η νοοτροπία ορισμένων φοιτητών δεν μπορεί η παιδεία να γίνει καλύτερη στην χώρα μας.
Ο Βασίλης ήταν μέλος παράταξης στα δύο πρώτα χρόνια των σπουδών του στη Νομική Αθήνας. «Με πλησίασαν και εμένα όπως όλα τα παιδιά την πρώτη μέρα που είχα πάει στη σχολή να εγγραφώ. Σχεδόν τσακώνονταν μεταξύ τους για το ποιος θα με εξυπηρετήσει πρώτος. Τελικά μια ευγενέστατη κοπέλα με βοήθησε με τα χαρτιά τα οποία έπρεπε να ετοιμάσω για την εγγραφή και αφού μου είπε σε ποια παράταξη ανήκει μου πρότεινε να εγγραφώ και εγώ. Το σκέφτηκα λίγο και μετά αποφάσισα να πάρω μέρος σε αυτή την παράταξη. Όλα ήταν μια χαρά, οργανώναμε εκδηλώσεις σε club, σε νυχτερινά κέντρα, εκδρομές χειμώνα και καλοκαίρι και ήμασταν οι πρώτοι που βρίσκαμε σημειώσεις για οποιοδήποτε μάθημα. Παρόλα αυτά δεν είχα καταλάβει πότε ακριβώς επρόκειτο να μιλήσουμε για τις ιδέες μας, τις προτάσεις μας και γενικά το πρόγραμμα που πρέπει να ακολουθήσουμε ως παράταξη. Αυτά όμως από ότι κατάλαβα ήταν μόνο για τα «μεγάλα κεφάλια» της παράταξης. Εμείς χρησιμεύαμε περισσότερο για να φέρνουμε κόσμο στις εκδηλώσεις και να τους πείσουμε να μας ψηφίσουν στις εκλογές. Έτσι κάποια στιγμή αποφάσισα να πάψω να ασχολούμαι με αυτά τα θέματα, προσπάθησαν να με μεταπείσουν αλλά τελικά δεν τα κατάφεραν, μπορεί να μην τους ένοιαξε και πολύ άλλωστε κάθε χρόνο κάποιους βρίσκουν να κάνουν αυτή τη δουλειά.» Αυτό που μένει όμως ως παράπονο στον Βασίλη είναι πως δεν γίνετε κάτι για να αλλάξει όλο αυτό. Το Ελληνικό πανεπιστήμιο να είναι ανεξάρτητο και όχι να στηρίζεται σε όλες αυτές τις παρατάξεις που εκκολάπτονται από τα κόμματα.
Η κατάσταση που επικρατεί σήμερα στα ελληνικά πανεπιστήμια αφήνει ασυγκίνητους τους πολιτικούς οι οποίοι αρέσκονται στο να έχουν έτοιμους στρατιώτες για την μάχη. Στρατιώτες οι οποίοι θα κάνουν τα πάντα για να υποστηρίξουν το κόμμα τους. Αν όμως τους ρωτήσεις τι ακριβώς θα κάνει το κόμμα γι αυτούς θα δυσκολευτούν να απαντήσουν. Δυσκολία θα βρουν επίσης και στο να απαντήσουν τι ακριβώς πρεσβεύει η πολιτική τους παράταξη που με τόσο σθένος υπερασπίζονται. Κοινό μυστικό είναι άλλωστε ότι οι περισσότεροι εγγεγραμμένοι σε φοιτητικές παρατάξεις το κάνουν απλά για δημόσιες σχέσεις ή για να έχουν πρόσβαση και καλύτερες τιμές σε «κυριλέ» όπως τα αποκαλούν μαγαζιά της πόλης.
Σίγουρα η πλειοψηφία των φοιτητών δεν είναι έτσι. Οι περισσότεροι βλέπουν το πανεπιστήμιο καθαρά σαν ένα εκπαιδευτικό μέσο που θα τους δώσει απαραίτητα εφόδια για την μετέπειτα ζωή τους. Θέλω να πιστεύω πως ακόμα και μέσα στις παρατάξεις υπάρχουν ορισμένα παιδιά με πραγματική ιδεολογία οι οποίοι θέλουν να κάνουν την εκπαίδευση καλύτερη.

Στο 8,8% η ανεργία στον Οργανισμό για την Οικονομικά Συνεργασία και Ανάπτυξη (ΟΟΣΑ) τον Οκτώβριο

Το 8,8 άγιξε το ποσοστό ανεργίας των Οκτώβριο στα κράτη - μέλη του ΟΟΣΑ. Στην Ευρωζώνη το ποσοστό ανεργίας έμεινε ίδιο με τον Σετέμβριο, ενώ στις ΗΠΑ η ανεργία τον Νοέμβριο διαμορφώθηκε στο 10%. Τέλος το ποσοστο ανεργίας της Ιαπωνίας ήταν τον Οκτώβριο στο 5,1 %, στην Γαλλία στο 10,1 % και στη Γερμανία στο 7,5 %.

Αναστάτωση στην χώρα

Πρωτοφανής ήταν ο αριθμός των προσαγωγών που πραγματοποιήθηκαν μέσα στο σαββατοκύριακο σε ολόκληρη την Ελλάδα. Μόνο στην Αθήνα ο αριθμός των προσαγωγών άγγιξε τις 277. Τη Δευτέρα μετά το πανεκπαιδευτικό συλλαλητήριο για την συμπλήρωση ενός έτους από τη δολοφονία του Αλέξανδρου Γρηγορόπουλου η αστυνομία διενέργησε 39 προσαγωγές και 19 συλλήψεις κατά τη διάρκεια των επεισοδίων αλλά και μετά από αυτά. Από τους 19 συλληφθέντες 13 είναι Έλληνες και 6 αλλοδαποί ενώ από τους 39 προσαχθέντες οι 26 είναι Έλληνες και οι υπόλοιποι αλλοδαποί.
Στο πανεκπαιδευτικό συλλαλητήριο μάλιστα συνελήφθησαν και οι γονείς δεκατριών ανηλίκων στους οποίους και ασκήθηκε από τον εισαγγελέα πρωτοδικών ποινική δίωξη για παραμέληση εποπτείας ανηλίκων. Σύμφωνα με τις διωκτικές αρχές οι ανήλικοι φέρονται ως δράστες αξιόποινων πράξεων.
Τέλος, στη Θεσσαλονίκη ομαλά έληξε η πορεία που πραγματοποίησαν 1000 άτομα σε ένδειξη διαμαρτυρίας για τις κυριακάτικες συλλήψεις στο χώρο του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Οι διαδηλωτές φώναξαν συνθήματα για το πανεπιστημιακό άσυλο και συνθήματα εναντίον της αστυνομίας. Κατέληξαν στο κτίριο του πρώην υπουργείου Μακεδονίας – Θράκης όπου και διαλύθηκαν.




Πηγές : http://www.tovima.gr/
http://www.enet.gr/

Εγκληματικότητα και θεμιτή παραβίαση των νόμων

Πολλές κοινωνίες του κόσμου μαστίζονται από την έντονη εγκληματικότητα που κάνει την εμφάνιση της κυρίως σε κοινωνίες που αδυνατούν να οργανώσουν μέτρα ασφαλείας ή το μεγαλύτερο ποσοστό του πληθυσμού τους βρίσκεται σε χαμηλό βιοτικό επίπεδο. Βέβαια το φαινόμενο αυτό μπορεί να ευδοκιμήσει και χωρίς τις παραπάνω προϋποθέσεις. Με τον όρο εγκληματικότητα εννοούμε το σύνολο των εγκλημάτων που γίνονται σε μία πόλη, χώρα ή ήπειρο.

Το ποσοστό της εγκληματικότητας σε μία περιοχή το μετράμε με τον λεγόμενο δείκτη εγκληματικότητας. Σύμφωνα με στοιχεία έρευνας που παρουσιάστηκαν στην Ελευθεροτυπία του Σαββάτου, στις 8 Νοεμβρίου του 2003 η Ελλάδα είχε τον χαμηλότερο δείκτη εγκληματικότητας από όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ωστόσο οι Έλληνες πολίτες εμφανίζονται να είναι οι περισσότερο ανασφαλείς Ευρωπαίοι. Αναλυτικά, με εξαίρεση τις ανθρωποκτονίες, στις οποίες η χώρα μας κατέλαβε την Πέμπτη θέση της κατάταξης (χαμηλότερα όμως του μέσου όρου) η Ελλάδα βρισκόταν στην τελευταία θέση μεταξύ των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην εγκληματικότητα.

Όλα αυτά όμως μέχρι το 2007 όταν μια απόρρητη έκθεση που ήρθε στο φως από την εφημερίδα Τα Νέα αποκάλυψε την έκρηξη της εγκληματικότητας αλλά και την αδράνεια της Ελληνικής Αστυνομίας. Την έκθεση συνέταξε η Γενική Αστυνομική Διεύθυνση Αττικής ώστε να τη στείλουν στους διοικητές αστυνομικών τμημάτων και τμημάτων ασφαλείας. Ο Ιωάννης Μπούτσικας, γενικός αστυνομικός διευθυντής Αττικής, παραδέχεται ότι υπάρχει σημαντική αύξηση της εγκληματικότητας αλλά και σχεδόν μηδενική δραστηριότητα σε επίπεδο πρόληψης και καταστολής.

Στη συνέχεια της έκθεσης παραθέτονται τα ποσοστά εγκληματικότητας στο λεκανοπέδιο. Οι κλοπές οχημάτων στο πρώτο οκτάμηνο του 2007 αυξήθηκαν κατά 9,1%, οι κλοπές – διαρρήξεις κατά 7%, ενώ οι ληστείες τραπεζών αυξήθηκαν κατά 17,2%. Μόνο οι ληστείες μειώθηκαν σε ποσοστό 2,8%. Στην αντίπερα όχθη τα ποσοστά εξιχνιάσεων είναι τραγικά λίγα καθώς μόλις το 9% των κλοπών και διαρρήξεων που συμβαίνουν στην ευρύτερη περιοχή του Δήμου Αθηναίων εξιχνιάζεται. Περίπου ίδιο είναι και το ποσοστό γι αυτές που διαπράττονται στη Βορειανατολική Αττική.

Δυσοίωνα είναι όμως και τα στοιχεία για τη βία σε μικρές ηλικίες που έδωσε στην δημοσιότητα η Υπηρεσία Επιμελητών Ανηλίκων. Όπως προκύπτει από τα στοιχεία η παραβατικότητα των ανηλίκων αυξήθηκε κατά 8% για το δικαστικό έτος 2004 – 2005 σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά. Την πρώτη θέση κατέχουν τα αδικήματα βίας και τα ναρκωτικά ενώ αυξάνονται και οι ανθρωποκτονίες και οι ληστείες. Οι καταδίκες για υποθέσεις ανθρωποκτονιών ήταν σχεδόν διπλάσιες σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά, ενώ βάσει των στοιχείων αποκαλύπτεται ότι ένας στους δέκα ανηλίκους κατέληξε στο αρμόδιο δικαστήριο επειδή είχε διαπράξει ληστεία. Στις περιοχές με τον μεγαλύτερο δείκτη εγκληματικότητας ανηλίκων, πρώτη αναδεικνύεται το κέντρο με 39%, ακολουθούν το Αιγάλεω, η Αγία Βαρβάρα και το Χαϊδάρι με 7,8% και τέλος οι περιοχές Ασπροπύργου , Ελευσίνας και Μάνδρας που αγγίζουν το 6%.

Υπάρχουν όμως πολλές φορές στη ζωή που η σωστή κίνηση προϋποθέτει παραβίαση κάποιων νόμων. Μπορεί οι νόμοι να διασφαλίζουν την ευημερία σε ένα κοινωνικό σύνολο όμως δεν είναι πάντα απαραίτητο να είναι απόλυτα σωστοί. Για παράδειγμα σε μη δημοκρατικά καθεστώτα, η παραβίαση των νόμων είναι θεμιτή στο βαθμό που σχετίζεται με τον αγώνα για πολιτικά δικαιώματα. Αυτό το πνεύμα διαπνέεται μέσα από την πασίγνωστη τραγωδία του Σοφοκλή την Αντιγόνη. Παρά τον σκληρό νόμο που έχει θεσπίσει ο θείος της και άρχοντας της πόλης, Κρέων, η Αντιγόνη αποφασίζει να θάψει το πολυαγαπημένο της αδερφό Πολυνείκη αψηφώντας τις συνέπειες. Αυτά όμως δεν συμβαίνουν μόνο στους μύθους και τις τραγωδίες. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα της αντίστασης των Ελλήνων στην επταετία 1967 – 1974 όταν ο Γεώργιος Παπαδόπουλος «έβαλε την Ελλάδα στον γύψο» καταργώντας όλες τις πολιτικές ελευθερίες. Η εξέγερση του πολυτεχνείου τον Νοέμβριο του 1973 βοήθησε σε μέγιστο βαθμό να πέσει η δικτατορία και να επιστρέψει η δημοκρατία. Οι φοιτητές που τότε κλείστηκαν στο πολυτεχνείο παραβίασαν κάποιους νόμους της τότε ηγεσίας για να μπορούν οι Έλληνες να ζουν σε περιβάλλον ελευθερίας.

Η ελευθερία του λόγου και τα προσωπικά δεδόμενα

Η έννοια ελευθερία του λόγου αναφέρεται στην δυνατότητα έκφρασης χωρίς λογοκρισία. Γενικότερα, όμως η ελευθερία του λόγου δεν θεωρείται ότι εμπεριέχει μόνο τον προφορικό και τον γραπτό λόγο αλλά περιλαμβάνει και άλλες μορφές έκφρασης όπως την τέχνη.
Τα πρώτα δείγματα της ελευθερίας του λόγου εμφανίζονται στην ομηρική εποχή καθώς στις συγκεντρώσεις καλούνται να μιλήσουν όσοι έχουν κάτι να πουν. Άλλωστε ο ιδανικός ήρωας έπρεπε να διαπρέπει με τον λόγο στην αγορά όπως με τα ανδραγαθήματα στον πόλεμο να είναι δηλαδή «μύθων τε ρητήρ έργων τε πρηκτήρ». Αυτή είναι η διατύπωση ενός ομηρικού ιδανικού το οποίο απέκτησε διαχρονική αξία. Στην κλασική Αθήνα δεσπόζει το δημοκρατικό πολίτευμα που κατοχυρώνει το δικαίωμα της ισηγορίας δηλαδή της ισότητας του λόγου. Η ισηγορία όμως θα ήταν χωρίς αντικείμενο αν δεν συνοδευόταν από το δικαίωμα της πλήρους ελευθερίας του λόγου, της παρρησίας. Μάλιστα οι ρήτορες συνήθιζαν να ζητούν να εξασφαλίσουν την παρρησία από το ακροατήριο για να προλάβουν τυχόν αντιδράσεις του στα λεγόμενα τους.
Σε παγκόσμιο επίπεδο, η ελευθερία του λόγου κατοχυρώθηκε από την Οικουμενική Διακήρυξη των Ανθρώπινων Δικαιωμάτων των Ηνωμένων Εθνών στις 10 Δεκεμβρίου του 1948. Παρόλα αυτά όμως δεν αντιλαμβάνονται όλες οι κοινωνίες την ελευθερία του λόγου με τον ίδιο τρόπο. Σχεδόν όλα τα κράτη θέτουν περιορισμούς, βασιζόμενους στα δικά τους ηθικά κριτήρια και την δική τους ιστορία. Για παράδειγμα το Ηνωμένο Βασίλειο απαγορεύει την «προώθηση της τρομοκρατίας», μετά από ψήφισμα που έγινε κατόπιν το γνωστό τρομοκρατικό χτύπημα του 2004. Η Τουρκία απαγορεύει την «προσβολή της τουρκικότητας» και ούτω καθεξής. Μια μορφή περιορισμού που σχεδόν όλα τα κράτη ακολουθούν είναι εκείνη που αφορά την συκοφαντική δυσφήμηση.
Ίσως αυτό να είναι και το μόνο όριο που θα πρέπει να έχει η ελευθερία του λόγου. Δηλαδή να σταματάει όταν μετατρέπεται σε συκοφαντική δυσφήμηση ή προσβάλει ένα άτομο χρησιμοποιώντας τα προσωπικά του δεδομένα. Η ελευθερία του λόγου είναι όντως ένα μεγάλο επίτευγμα στην εξελικτική ιστορία του ανθρώπου, μεγαλύτερο μάλιστα και από την ανακάλυψη της φωτιάς. Ο άνθρωπος δεν προσπάθησε μόνο να κάνει την ζωή του ευκολότερη και πιο άνετη, αλλά σκέφτηκε να θεσπίσει νόμους με τους οποίους θα μπορούσε να συνεργαστεί και να ζήσει αρμονικά με τους άλλους ανθρώπους.
Η ελευθερία του λόγου κρίνεται ως μεγάλο επίτευγμα γιατί έδωσε το δικαίωμα στους ανθρώπους να σκέφτονται και να διατυπώνουν τις σκέψεις τους ελεύθερα χωρίς περιορισμούς. Όσο και αν ακούγεται αυτό ιδανικό όμως, όσο και ελεύθερος να είναι ο λόγος, οι άνθρωποι δεν μπορούν να προσβάλλουν ο ένας τον άλλον με σχόλια για τα προσωπικά τους δεδομένα όπως π.χ να σχολιάζουν αρνητικά την φυλετική τους προέλευση, να μιλούν υβριστικά για την οικογενειακή τους κατάσταση ή να φέρονται υποτιμητικά σε ευαίσθητες ηλικιακές ομάδες όπως τα μικρά παιδιά και οι ηλικιωμένοι. Αυτό γιατί αν συμβαίνουν τα παραπάνω θίγονται τα ίσα δικαιώματα τα οποία έχουν όλοι οι άνθρωποι ανεξαιρέτως.
Όπως αναφέρθηκε στον πρόλογο όμως η ελευθερία του λόγου περιλαμβάνει εκτός από τον γραπτό και τον προφορικό λόγο κι άλλες μορφές έκφρασης όπως η τέχνη. Στην περίπτωση της τέχνης έχουν υπάρξει ποικίλες αντιδράσεις σχετικά ε το αν υπάρχουν όρια στις μορφές έκφρασης των καλλιτεχνών.
Στην χώρα μας πολλά είναι τα παραδείγματα καλλιτεχνικών δημιουργημάτων που προκάλεσαν αντιδράσεις σε μεγάλο αριθμό του πληθυσμού. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα της πολυσυζητημένης αφίσας του Τζίμη Πανούση η οποία απεικόνιζε μία κότα με φωτοστέφανο να κρατά ένα αυγό επίσης με φωτοστέφανο. Η εκκλησιαστική κοινότητα αντέδρασε έντονα υποβάλλοντας μήνυση εναντίον του καλλιτέχνη θεωρώντας ότι προσβάλλει θρησκευτικά σύμβολα. Κανείς όμως δεν μπορεί να κατηγορήσει ένα καλλιτεχνικό δημιούργημα τέτοιου είδους γιατί απλούστατα δεν είναι υποχρεωτικό να ειρωνεύεται θρησκευτικά σύμβολα επειδή η απεικόνισή του μας θυμίζει κάποια από αυτά. Άλλωστε η πίστη δεν χρειάζεται προκαταλήψεις.
Αντιδράσεις υπήρχαν, υπάρχουν και θα υπάρχουν στις κοινωνίες των ανθρώπων για διάφορα ζητήματα τα οποία δεν μπορούν εύκολα να οριοθετηθούν όπως η ελευθερία του λόγου. Αυτή δεν είναι όμως η φύση του ανθρώπου; Να σκέφτεται, να αντιδρά, να συνδιαλέγεται.